АЗЫРКЫ МЕЗГИЛДЕГИ КЫРГЫЗСТАНДЫН ТҮШТҮК ОБЛУСТАРЫНДАГЫ ДЕМОГРАФИЯЛЫК ӨЗГӨРҮҮЛӨР

Авторы

  • Чыныкеева Г. Жоошбекова А

Ключевые слова:

демография, Кыргыз Республикасы, адамдык капитал, миграция, төрөлүү, өлүү, билим, саламаттыкты сактоо.

Аннотация

Макалада азыркы мезгилдеги Кыргыз Республикасынын түштүк аймактарында адамдык капиталдын калыптанышынын жана өнүгүшүнүн демографиялык аспектилери изилдөөгө алынды. Мында демографиялык динамикасынын мүнөздөмөлөрүнө, анын ичинде төрөлүүнүн, өлүмдүн, миграциянын деңгээлине, ошондой эле калктын структурасына жана жаш өзгөчөлүгүнө көңүл бурулат. Өлкөнүн түштүк аймактары, анын ичинде Ош, Жалал-Абад жана Баткен облустары калктын жыштыгы, жаш курак түзүмү жана миграциялык агым менен мүнөздөлөт. Макалада билимге, саламаттыкты сактоого жана социалдык кызматтарга жеткиликтүүлүк сыяктуу адамдык капиталды өнүктүрүүдөгү демографиялык факторлордун ролу баса белгиленген. Калктын квалификациясынын деңгээлине, ошондой
эле мигранттардын акча которууларынын эсебинен региондун экономикалык туруктуулугуна олуттуу таасир этүүчү тышкы эмгек миграциясынын таасирине өзгөчө көңүл бурулат. Ошондой эле, өлкөнүн түштүгүндөгү социалдык- экономикалык өнүгүүнү пландаштыруу процесстерине демографиялык маалыматтардын жетишсиз интеграцияланышы менен байланышкан көйгөйлөрдү жана кыйынчылыктарды карайт. Макалада адамдык капиталдын сапатын жогорулатууга багытталган комплекстүү стратегияларды иштеп чыгуу, анын ичинде калктын билим деңгээлин жогорулатуу, кесиптик даярдоо жана жашоо шарттарын жакшыртуу зарылчылыгы баса белгиленген. Теманын улуттук өнүгүү контекстинде актуалдуулугу баса белгиленип, Кыргызстандын түштүк аймактарынын демографиялык потенциалын натыйжалуу пайдалануу боюнча сунуштар берилген.

Библиографические ссылки

Mincer J. Investment in Human Capital and Personal Income Distribution Архивная копия от 26 января 2019 на Wayback Machine//Journal of Political Economy, Vol. 66, No. 4 (Aug., 1958), pp. 281—302

Mincer J. The Evaluation of Economic Forecasts, 1969.

Mincer J. Progress in Human Capital Analysis of the Distribution of Earnings, 1974.

Mincer J. Schooling, Experience and Earnings — New York: National Bureau of Economic Research, 1974.

Mincer J. Education, Income, and Human Behavior — New York: National Bureau of Economic Research, 1975.

Шульц Т. Ценность детей // THESIS, 1994. Вып. 6.

Schultz T.W. Investment in Education: Equity-Efficiency Quandary. — Chicago: University of Chicago Press, 1972.

Schultz T.W. New Economic Approaches to Fertility. — Chicago: University of Chicago Press, 1973.9. Schultz T.W. Economics of the Family: Marriage, Children, and Human Capital. — Chicago: University of Chicago Press, 1974.

Schultz T.W. Investing in People. — University of California Press, 1981.

Schultz T.W. The Economics of Being Poor, Cambridge, Massachusetts, Blackwell Publishers, 1993.

Schultz T.W. Origins of Increasing Returns, Cambridge, Massachusetts, Blackwell Publishers, 1993.

Беккер Г. С. Преступление и наказание. Экономический подход // Essays in the economics of crime and punishment / Ed. by G.S. Becker, W.M. Landes. — N.Y., 1974.

Беккер Г. С. Экономический анализ и человеческое поведение // THESIS. — 1993. Т. 1, вып. 1. С. 38 (англ. Economic Analysis and Human Behavior, 1987).

Беккер Г. С. Выбор партнера на брачных рынках // THESIS: теория и история экономических и социальных институтов и систем. — 1994. — № 6 — С. 12-36. (англ. Assortative Mating in Marriage Markets, 1991).

Беккер Г. С. Теория распределения времени //Вехи экономического мысли. Том 3. Рынки факторов производства/Под ред. В. М. Гальперина — СПб.: Экономическая школа, 2000 — С. 82—121 — 489 с. — ISBN 5-900428-50-8 (англ. A theory of the allocation of time, 1965).

Беккер Г. С. Человеческое поведение: экономический подход. М.: ГУ ВШЭ, 2003. — 672с. ISBN 5-7598-0173-2.

Беккер Г. С. Семья // Экономическая теория/ Под ред. Дж. Итуэлла, М.Милгейта[англ.], П.Ньюмена[англ.] — М.:Инфра—М, 2004. — С. 308—321 — 931с. — ISBN 5-16-001750-X.

2022-жылдагы Кыргыз Республикасындагы эл жана турак жай фондун каттоо: II-китеп (Биринчи бөлүк) таблицаларда: Кыргызстандын калкы -Б.: 2023., -381б. ISBN 978-9967-28-708-2, 43-бет.

Демографический ежегодник Кыргызской Республики: 2018-2022.-Б: Нацстатком Кыргызской Республики, 2023:-311с. ISBN 978-9967-26-837-1, 268-308-бб.

Загрузки

Опубликован

2025-08-20