КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНДА ЖЕКЕ УКУКТУН КАЛЫПТАНУУСУ ЖАНА ӨНҮГҮҮСҮ
Ключевые слова:
жарандык укук, жеке укук, салттык укук, мыйзамдар, келишимдик милдеттенмелер, жеке менчик укугу, кооперативдик кыймыл, чарбалык түзүлүш.Аннотация
Макалада Кыргызстандагы жеке укуктун өнүгүүсүнүн негизги этаптары ачылат; анын юридикалык (укуктук) катталуусуна жана ишке ашырылуусуна тарыхый-укуктук талдоо жүргүзүлөт; негизги белгилери жана мүнөздөмөлөрү ачылат; өнүгүүнүн ар бир тарыхый этабындагы негизги милдеттер ачыкталат. Атап айтканда, революцияга чейинки мезгилде Кыргызстандын жеке укугу, негизинен, менчикке карата мамилелерди динден сырткары (динчил эмес) жана динчил феодалдардын үстөмдүгүнүн кызыкчылыктары үчүн жөнгө салуучу феодалдык укук болгон; совет бийлигинин жылдарында кооперативдик менчикти өнүктүрүү үчүн юридикалык (укуктук) шарттар түзүлгөн; жарандык укук жарандардын жеке менчик укугун жана колхоздун короосун коргоону жана сактоону күчөткөн; совет бийлиги кулагандан кийинки (постсоветтик) мезгилде теңдик (тең укуктуулук), эрктин көз карандысыздыгы (автономиясы) жана мүлктүк көз карандысыздык, менчиктин кол тийбестиги, жеке иштерге өзүм билемдик менен кийлигишүүгө жол берилбестик конституциялык деңгээлде таанылган. Ата мекендик укуктук базанын уникалдуулугу ар түрдүү тарыхый доорлордо адегенде көчмөндөрдүн, андан кийин орусиялык укуктук салттын күчтүү таасиринен улам көбүнесе туруксуз болгон укуктук салтта экендиги далилденген.
Библиографические ссылки
Борубашов, Б.И. История государства и права Кыргызской Республики: учебник. Т.1: С древнейших времен до начала XX века [Текст] / Б.И. Борубашов. – Бишкек, 2015. – 358 с.
История государства и права Киргизской ССР: В 2 ч. [Текст] / К.Н. Нурбеков; Киргиз. гос. ун-т. – Фрунзе: Мектеп, 1965–1970. Ч.1. – 155 с.; Ч. 2. – 1970. – 150 с.
Тихомиров, Ю.А. Курс сравнительного правоведения [Текст] / Ю.А. Тихомиров. – М.: Норма, 1996 – 432 с.
Чикеева, З.Ч. Формирование правовой системы Кыргызской Республики: История и современность [Текст] / З.Ч. Чикеева. – Бишкек, 2013. с.209
Собрание законов и распоряжений Рабоче-Крестьянского Правительства СССР за 1936 год (№3) [Электронный ресурс]. – Режим доступа: https://istmat.org/node/43405
Советская Киргизия. – 1929. – 30 июня [Архив периодических изданий НБ КР].
Систематическое собрание действующего законодательства Киргизской ССР. [Текст]: Разд. 4: Гражданское законодательство [Текст] / М-во юстиции Кирг.ССР. – Фрунзе: Кыргызстан, 1979. – 471 с.
Арабаев, Ч.И. Современное состояние гражданского законодательства Кыргызской Республики / Ч.И. Арабаев [Электронный ресурс]. – Режим доступа: https://cyberleninka.ru/ article/n/sovremennoe-sostoyanie-grazhdanskogo-zakonodatelstva-kyrgyzskoy-respubliki
