ПОТЛАЧ ЖЕ БЕРЕШЕНДИК
Ключевые слова:
потлач, берешендик, айкөлдүк, Американын жергиликтүү калкы, кыргыздар.Аннотация
Америкалык индейлердин Чинок (Chinook) тилинде “потлач” сөзү тойгузуу, түгөтүү маанилерин берет. Бир уруу, же уруу башчысы өзүнүн байлыгы калк арасында кылымдарга сөз болуп калышын кааласа, же болбосо, белгилей турган маанилүү окуя болгон болсо, потлач уюштуруп, байлыгын чачкан. Ар кыл жамандык-жакшылыктардан улам да потлач өткөрүлгөн. АКШ жана Канададагы хайлтсик (Heiltsuk), хайда (Haida), нуксик (Nuxalk), тлингит (Tlingit), маках (Makah), цимшиан (Tsimshian), ну-ча-налз (Nuu-Chah-Nulth), квакиутл (Kwakwaka’wakw), чинок (Chinook) жана салиш (Coast Salish) урууларында потлач сакталып калган. Бул билдирүүдө, Америкада жашаган жергиликтүү уруулар менен кыргыздардын берешендигиндеги окшоштук жана айырмачылыктар жөнүндө сөз болмокчу
Библиографические ссылки
Andrews, Tracy J., Jon Olney. Potlatch and Powwow: Dynamics of Culture through Lives Lived Dancing. American Indian Culture and Research Journal. 31(1). 2007, p. 63-108.
Fitzgerald, Judith and Michael Oren Fitzgerald. The Spirit of Indian Women, World Wisdom Inc. Bloomington 2005.
John, Alma. Potlatch. Teen Ink. March 01, p. 10.
Simeone, William E. The Northern Athabaskan Potlatch in East-central Alaska, 1900-1930. Arctic Anthropology. Vol. 35(2), 1998, p. 113-125.
Walker, Richard. Northwest Coast Potlatch. Profound Ceremony and Celebration. Native Peoples. November-December 2007, p. 28-33.
Washington, Siemthlut Michelle. Bringing Traditional Teaching to Leadership. American Indian Quarterly, Vol. 28(3-4). Summer and Fall 2004, p. 583-603.
Wyels, Joyce Gregory. Sharing the Box of Treasures. Americas, 56(1). 2004, p. 6-15.
Аверкиева, Ю.П., Индейское кочевое общество XVIII-XIX вв. Наука. Москва 1970.
Аверкиева, Ю.П., Рабство у индейцев Северной Америки. Москва 1941.10. Бабенко, Никита. Потаенный потлач// Вокруг света. 12-ноябрь 2006. https://www.vokrugsveta.ru/vs/article/1755/, (Алынган датасы: 13.02.2023).
Жармакина, Ф.М., Архетипы и ориентиры казахского менталитета// Казахи Евразийском пространстве: история, культура и социокультурные процессы. Омск 2019. С. 54-59.
Исторические предания и рассказы якутов. Ч. 1, Якутск 1960.
Көчкүнов, Айдарбек. Көчмөн түрк элдериндеги оюндардын келип чыгышын изилдөөнүн айрым маселелери// Түрк элдеринин салттуу спорттук оюндары. Бишкек 2015. 13-20-б.
Молдобаев, И.М. Манас историко культурный памятник кыргызов. Кыргызстан, Бишкек 1995.
Сураганова, З.К. Обмен дарами в казахской традиционной культуре. Астана 2009.
Шабдан баатыр. Улуу инсандар сериясы. Бишкек 2003
