ЭРКИНДИКТИН ЖАНА БАШТАЛУУНУН КОНТЕКСТИНДЕГИ ПОПУЛЯРДЫК МУЗЫКА ЖАНА ММК: ӨЗДҮГҮН АНЫКТОО БОЮНЧА СУНУШТАР
Ключевые слова:
Заманбап музыка, медиа, эркиндик, бөтөнчүлүк, өз тагдырын өзү аныктоо, медиа сабаттуулук, өз алдынча музыка өндүрүшү, жергиликтүү маданият, массалык коммуникация, демократиялаштыруу.Аннотация
Заманбап музыка жана маалымат каражаттары эркиндикти жана өз тагдырын өзү аныктоо укуктарын чектөө менен социалдык бөтөнчүлүктү тереңдетүүчү динамика жаратат. Анткен менен музыка – бул коомдун көйгөйлөрүн, кубанычын, кайгысын, кайгысын эффективдүү чечүү менен өзүн көрсөткөн искусство түрү. Демек, музыка ал ичинде жашап жаткан коомдун маанилүү жана структуралык функцияларына кайрылууга тийиш. Популярдуу музыка жаралуудан баштап керектөөчүгө жеткиргенге чейин ар кандай структуралык, маданий жана идеологиялык таасирлерге дуушар болуп, анын адамзатка жана искусствого түздөн-түз кызмат кылуу функциясын күмөндүү кылып коёт. Бул изилдөө заманбап музыканы капиталисттик өндүрүш ыкмаларынын жана алардын бирикмелеринин алкагында изилдеп, музыкалык өндүрүштү да, керектөө процесстерин да бирге баалайт, анткени музыка бир
гана товар эмес, музыка менен байланышкан маданий мекемелер жана уюмдар бир эле рынок түзүмүнүн ажырагыс бөлүгү болгондуктан. Изилдөөнүн максаты көз карандысыз музыка өндүрүшү, медиа сабаттуулук, жергиликтүү маданий баалуулуктарды сактоо жана демократиялык медиа түзүмдөрдү колдоо сыяктуу чечимдерди сунуштоо, коомдорго музыкалык жана маданий өздүктөрүн кайтарып алуу үчүн стратегияларды сунуштоо. Бул шартта коомдордун ансезимдуу аракет кылуулары, маданий империализмге каршы туруулары, ездерунун чыгармачылык потенциалын изил-деесу ете маанилуу. Музыка жөн гана керектөө объек-тисинен бошонуп, коомдун жалпы баалуулуктарын чагылдырган эркин искусство формасы катары кайра жайгаштырылса, коомдук байланыштар кайрадан бекемделет. Бул жагынан алганда, популярдуу музыка менен жергиликтүү музыкалык баалуулуктардын ортосундагы байланыш коомдордун келечекте өздөрүнүн маданий жана көркөм мурастарын сактап калууга болгон чечкиндүүлүгүнөн көз каранды.
Библиографические ссылки
McGregor C. Pop Kültür Oluyor [Pop Goes the Culture]. Translated by Gürol Özferendeci. İstanbul: Çivi Yazıları, 2000.
Günay E. Müzik Sosyolojisi [Music Sociology]. İstanbul: Bağlam Yayınları, 2006.
Heller A., Feher F. Postmodern Politik Durum [The Postmodern Political Condition]. Translated by Şükrü Argın, Osman Akınhay. Ankara: Öteki Yayınevi, 1993.
Erdoğan İ. Müziğin ve Toplumsalın Üretimi, “Ve Müzik”. 2000, No. 6.
Fichter J. Sosyoloji Nedir [What’s Sociology]. Translated by Nilgün Çelebi. Ankara: Anı Yayıncılık, 2002.
Solmaz M. Türkiye’de Pop Müzik. İstanbul: Pan Yayıncılık, 1996.
