«МАНАС» ҮЧИЛТИГИНИН КЫРГЫЗ ЭПИКАЛЫК ПОЭЗИЯСЫНДАГЫ ОРДУ

Авторы

  • Садыров М.Т Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясынын Ч.Айтматов атындагы Тил жана адабият институту

Ключевые слова:

«Манас» үчилтиги, эпос, фольклор, адабият, эпикалык поэзия, фольклортаануу, адабияттаануу, оозеки чыгармачылык, жазма адабият ж.б.

Аннотация

Кыргыз элинин эпикалык чыгармачылыгынын калыптанышынын бардык кубулуштарын изилдөө азыркы адабияттаануунун маанилүү методолоиялык негиздеринен болуп саналат. Дүйнө элдеринин адабияттаануусу сыяктуу эле, кыргыз адабияттаануусунун пайда болуу булагы, бир нече баскычтары аркылуу калыптангандыгы белгилүү. Кыргыз элинин «Манас» үчилтигинде фольклор менен адабияттын тыгыз байланышы ишке ашкан. Бул жагынан алганда, кыргыз элинин «Манас» үчилтиги эпикалык чыгармачылыктын архаикалык-мифтик, тарыхый-баатырдык жана башка көптөгөн катмарларынан туруп, улам кийинки тарыхый окуяларды, жанрларды да өзүнө сиӊирип отурган. Кезегинде жазма адабий жанрлардын (эпос, лирика, драма) элдик эпостордо эле иштелип чыгышын шарттаган.

Библиографические ссылки

Пропп В.Я. Основные этапы развития русского героического эпоса. - М.: Изд. Академии наук СССР, 1958.

Типологические исследования по фольклору. Сб. статей памяти В.Я.Проппа. /сост. Е.М.Мелетинский, С.Ю.Неклюдов. – М., 1975.

Богатырев П.Г., Якобсон. Фольклор как особая форма творчества. /Вопросы теории народного искусства. - М., 1971, 373-б.

Кыдырбаева Р. Кыргыздардын оозеки маданиятынын калыптанышындагы тарыхый өбөлгөлөр. – Б., Бийиктик, 2009.

Кыргыз адабиятынын тарыхы. Байыркы орток жана кол жазма адабияты. IV т. – Б., 2017.

Богданова М.И. Киргизская литература. Очерк. – М.: Советский писатель, 1947.

Классикалык изилдөөлөр жана тексттер: Чокан Валиханов...- Б., Принт Экспресс, 2018.

Кыдырбаева Р. К проблеме традиционного и индивидуального в эпосе «Манас». – Ф.: Илим, 1967. – 112 с.

Радлов В.В. Образцы народной литературы Северных тюркских племень. Част V. Наречие дикокаменных киргизов. – Санкпетербургь, 1885.

Абакиров К. Манастаануу илиминин калыптанышы жана өнүгүшү. – Үрүмчү, 2016.

Загрузки

Опубликован

2022-08-01