ОСМОНААЛЫ КЫДЫК УУЛУ СЫДЫКОВ – КЫРГЫЗ ЭТНОГРАФЫ КАТАРЫ
Ключевые слова:
этнография, салттар, заттык эмес маданий мурас, кыргыздар, санжыра, жазма булактарды таануу, тарыхнаама, Орол, Эдил, ТүркстанАннотация
Кыргыз элинин жазма тарыхынын салтын түптөгөн айдыңдардын бири Осмонаалы Кыдык уулу Сыдыковдун чыгармачыл мурасында санжыралык мол маалыматтардан тышкары XIX кылымдагы жана XX кылымдын башындагы коомдогу өзгөрүүлөр да оригиналдуу чагылдырылган. Осмонаалы Сыдыковдун Уфа (Өфө) шаарында 1913-1914-жылдары жарык көргөн кош китебиндеги кыргыз элинин этнографиясынын ар кыл өңүттөрү чагылдырылган маалыматтар макалада айрыкча иликтөөгө алынды
Библиографические ссылки
Сыдыков Осмонаалы Абайылда небереси. Мухтасар тарых-и кыргызиййа. Уфа (Өфө): “Шарқ” матба’асы; Электро-типография Tоварищества “Каримов, Хусаинов и Ко”, 1913. – 79 б.
Сыдыков Осмонаалы Абайылда небереси. Тарых-и кыргыз шадманиййа. Уфа (Өфө): “Шарқ” матба’асы; Электро-типография “Восточная печать”, 1914.
Сыдыков Осмонаалы. Мухтасар тарых-и кыргызийа / Жооптуу ред. Анвар Байтур; басмага дайындагандар Ыбырай Айса, Норуз Усөналы. — Үрүмчү: Шинжаң жаштар басмасы, 1986.
Б. Изилдөөлөр:
Аттокуров, С.А. Кыргыздар XIX кылымда. –Бишкек, 2003. 306 б.
Джумагулова А.А. Сведения о санжыра кыргызов в трудах Осмонаалы Сыдык уулу // Историческая память: травмы прошлого, противоречия настоящего, перспективы будущего / Сборник статей по итогам всероссийской научной конференции / Под редакцией В.Н. Сырова. — Саратов: ИЦ «Наука», 2018. — 279с.- С.-72-75.
Джумагулова А.А. Сведения о санжыра кыргызов в трудах Осмонаалы Сыдык уулу // Богословское наследие мусульманских народов России: Международная конференция “Болгарские чтения”: Материалы. 11–13 февраля 2018 года. – Болгар: Болгарская исламская академия, 2018. – С. 165–172.
Жумагулова (Джумагулова) А. Осмонаалы Сыдык уулу жарыялаган кош тарых эмгегиндеги санжыралык маалымат // Arnoo. وونرا : Көрүнүктүү кыргыз таануучу, профессор Юлий Сергеевич Худяковдун 70 жылдыгына арналган илимий жыйнак / Редколлегия: К.С.
Молдокасымов (төрага); жооптуу ред. Т.К.Чоротегин. – Бишкек: «Турар» басмасы, 2017. – 188 бет, сүрөт. – Б. 69–74.
Капарбек уулу Чолпонбек. Бүбүш Осмоналиева: Тарыхыбызды тактаганга ѳмүрүн берген Осмонаалы Сыдык уулу (Капарбек уулу Чолпонбек жазып алган) // Көк асаба. – 13.5.2015.
Карасаев К. “Мухтасар тарых и Кыргызийа” жана анын түзүүчүсү //Ала-Тоо, 1989, №3,111-б.
Кожобеков М.Ч. Oсмонаалы Сыдык уулунун өмүр баянына айрым тактоолор //Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2005. — № 14. — S. 13—28.
Койчиев А.К. Осмонаалы Сыдык уулу жана анын “Тарыхтары” / Ред.: А.Мокеев, Т.К. Чоpоев. — Бишкек, 1992. — 46 б.
Кубатова А.Э. Татарское просветительство и реформаторское движение в Кыргызстане (конец XIX – начало XX века) / под ред. А.Р. Бикбулатовой. – Казань: Институт языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова АН РТ, 2022. 256 с.
Садыкова, Шарифа. Сыдыков Осмоналы: (Туулган күнүнүн 130 жылдыгына карата). — Бишкек, 2008. — 84 б.
Саманчин, Тазабек. Колониялдык доордогу биздин адабият // Советтик адабият жана искусство, 1941, №5, 10-б.
Чороев Т.К. К изучению исторических традиций в местной историографии: (На примере трудов Осмоналы Сыдык уулу) // Исторические чтения: Тезисы докл. и сообщений науч.
конф., посвящ. 75-летию член-корр. АН Кирг.ССР проф. А.Х.Хасанова. — Фрунзе: Киргосун-т, 1989. — С. 41—43.
Чороев Т.К. Зарыктырган эмгек: (Осмоналы Сыдык уулунун эмгеги жөнүндө) // Кыргыздар: Санжыра, тарых, мурас, салт / Түзгөн Кеңеш Жусупов. — Бишкек: Кыргызстан, 1991. — 1-китеп. — Б. 61—67.
Salk, Gundula. Die Sandschyra der Sarbagïš von Japar Kenčiev / überarbeitet und herausgegeben von Gundula Salk. – Berlin: Klaus Schwarz Verlag, 2014.
Salk, Gundula. Die Sanjira Des Togolok Moldo (1860–1942). Wiesbaden. Harrassowitz Verlag. 2009.
