КЫРГЫЗ-ӨЗБЕК ЭЛДЕРИНИН КААДА-САЛТТАРЫ БОЛОЧОК МУГАЛИМДЕРДИ КӨП МАДАНИЯТТУУЛУККА ТАРБИЯЛООНУН КАРАЖАТЫ КАТАРЫНДА
Ключевые слова:
каада-салт, үрп-адат, улуттук маданият, руханий дөөлөт, тарбиялоо процесси, этностук өзгөчөлүктөр, адептик аң-сезим, көп маданияттулук, элдик педагогика, салттык билим берүү, маданий интеграция, руханий мурас.Аннотация
Макалада элдик каада-салттар, болочок башталгыч класс мугалимдерин көп маданияттуулукка тарбиялоодогу негизги каражат экендиги баса белгиленген. Көп маданияттуулукка тарбиялоо бул улуу муундун топтолгон тажрыйбасын жаш муунга өткөрүп берүү процесси болгондуктан, аны ишке ашыруудагы салттардын мааниси ачып көрсөтүлгөн. Каада-салттарга байланыштуу коомдук-маданий тажрыйба, адептик баалуулуктар жана башка дөөлөттөр камтылган. Кыргыз жана өзбек элдеринин каада-салттарынын окшоштуктары жана айырмачылыктары айтылган. Бүгүнкү ааламдашуунун шартында да элдин тарыхый тажрыйбасы, бабалар мурасынын негизинде жаш муундарды каада-салттар жана үрп-адаттар аркылуу татыктуу тарбиялоо маселеси актуалдуу боюнча калып, адеп-ахлак тууралуу түшүнүктөрүн калыптандырууга жардам берери баса белгиленген.
Библиографические ссылки
Власова, В. Б. Традиции как социально-философская категория // Философские науки. – 1980. – № 4. – С. 35..
Абрамзон, С. М. Киргизы и их этногенетические и историко культурные связи. – Фрунзе: Кыргызстан, 1990. – 480 с.
Педагогика / под ред. Ю. К. Бабанского. – М.: Просвещение, 1988. – С.378.
Суханов, И. В. Обычаи, традиции и преемственность поколений. – М.: Полит. лит., 1976. – С.130.
Сарсенбаев, Н. С. Обычаи, традиции и общественная жизнь. – Алма-Ата: Казахстан, 1974. – С.81; Большая советская энциклопедия в 30-т. / гл. ред А. М. Прохоров. – М.: Советская энциклопедия, 1972. – Т. 8. – С.59.
Словарь по философии / Ред. колл. Р. Н. Нургалиев. Г. Г. Акмамбетов, Ж. Ж. Абильдин. – Алматы, 1995. – 525 с.
Айтмамбетов, Д. А. Культура киргизского народа во второй половине XIX и начале XX века. – Фрунзе: Илим, 1967. – 469 с.
Айтматов, Ч. Т. Статьи, выступления, диалоги, интервью / Ч. Т. Айматов. – М., 1988. – 204 с.
Акматалиев, А. Ата салты-эне адеби. – Бишкек: Баласагын, 1993. – 348 б.
Харапинский, Я. Л. Нравственность и традиции. – М.: МИНХим. Г. В. Плеханова, 2002. – 200 с.
Кыргыз этнографиясы боюнча сөздүк / түз. О.Каратаев, С. Н. Эралиев. – Бишкек: Бийиктик, 2005. – 60 б.
Баялиева, А. С. Болочок мугалимдерди кесиптик жактан даярдоодо демократиялуулук салттарды колдонуунун пеадгогикалык шарттары : пед. илим. канд.. дис.: 13. 00. 01 / А. С. Баялиева. – Бишкек, 2021. – 110 б.
Кыргыз тилинин түшүндүрмө сөздүгү / И. Абдувалиев, А. Кадырмамбетова, Ж. Семенова ж. б. – Бишкек: Аварасия Пресс, 2015. – 1-бөлүк. – 800 б; 2-бөлүк. – 80 б.
Кыргызча-орусча сөздүк / сост. К. К. Юдахин. – Бишкек: Шам, 1999. – 975 с.
Мурзакметов, А. К. Кыргыз-өзбек этномаданий жалпылыктары. – Ош, 2015. – 67 б.
Сидорова, М. Г. Формирование профессиональной поликультурной компетентности студентов гуманитарных специальностей. автореф. дис. канд. пед. наук: 13. 00. 01 / М. Г. Сидорова. – Бишкек, 2014. – 21 с.
