ЕНИСЕЙ КЫРГЫЗДАРЫНЫН ЭТНОГРАФИЯЛЫК ИЗИЛДӨӨЛӨРҮНДӨГҮ ТАЛАШТУУ МАСЕЛЕЛЕР
Ключевые слова:
Енисей кыргыздары, этногенез, этнография, археология, тарыхый булактар, санариптик технологиялар, руханий маданият.Аннотация
Бул макала Енисей кыргыздарынын этнографиялык изилдөөлөрүндөгү негизги талаштуу маселелерди карайт. Изилдөөдө этногенез, тарыхый булактардагы карама-каршылыктар жана этнографиялык, археологиялык далилдердин шайкештиги боюнча негизги теориялар жана методологиялык мамилелер талданган. Кыргыздардын келип чыгышына байланыштуу түркчө, автохтондук жана аралаш теориялар, ошондой эле «кыргыз» этнониминин лингвистикалык жана мифологиялык мааниси изилденген. Кытай, араб, перс жана орус булактарынын маалыматтарынын өзгөчөлүктөрү жана алардын бири-бирине карама-каршылыктары талкууланган. Материалдык жана руханий маданият боюнча археологиялык табылгалар менен этнографиялык маалыматтарды салыштыруу аркылуу Енисей кыргыздарынын жашоо образы, ишенимдери жана маданий баалуулуктары жөнүндө кеңири түшүнүк берилген. Ошондой эле, макаланын жыйынтыгында изилдөөлөрдө кездешкен талаштуу маселелердин илимдин өнүгүшүнө тийгизген таасири белгиленип, келечектеги изилдөөлөр үчүн жаңы мүмкүнчүлүктөр жана милдеттер сунушталган. Енисей кыргыздарынын этнографиясы түрк жана көчмөн элдердин маданий мурасын изилдөөдө маанилүү маалымат булагы экендиги баса белгиленет.
Библиографические ссылки
Бартольд, В.В. Тюрки в древности и средние века. Москва: Восточная литература. 1963г.
Георгиевский, П.В. Енисейские кыргызы: история и этнография. Новосибирск: Наука. 1991г.
Гумилев, Л.Н. Древние тюрки. Москва: АСТ. 1993
Жеткин, Ю. А. Кыргызы в древности. Фрунзе: Илим. 1984г.
Ибн Хордадбек. Книга путей и стран. Москва: Вече. 2001г.
Идриси, Абу Абдаллах Мухаммад аль-Шариф. Нузхат ал-Муштак фи-ихтирак ал-афак («Эң мыкты каалоолор»). Эр-Рияд: Центр арабских исследований. 2004г.
Кляшторный, С.Г., & Савинов, Г.И. Степные империи древней Евразии. Санкт-Петербург: Филологический факультет СПбГУ. 1994г.
Миллер, Г.Ф. История Сибири. Санкт-Петербург: Наука. 1929г.
Руденко, С.И. (1953). Культура древних кочевников Алтая. Москва: Наука. 1953г.
Табаев, Ч.К. Кыргыз этнографиясынын негиздери. Бишкек:Кыргызстан. 1995-ж.
“Кыргызстан”. Улуттук энциклопедия: 3-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2011. ISBN 978–9967–14–074–5
Каратаев, Олжобай. Кыргыз этнонимдер сөздүгү. - Бишкек: Кыргыз-Түрк «Манас» университети, 2003. - 265 бет. - ISBN 9967-21-621-2.
Кадыров Ы. Кыргыз маданиятынан тамган тамчылар. –Б.: 2011. – 208 б
