ТАЛАС (АТЛАХ) САЛГЫЛАШУУСУН ТАРЫХЫЙ –МАДАНИЙ МУРАС КАТАРЫ ИЗИЛДӨӨ

Авторы

  • Жусупова М., Бактыбек кызы А.

Ключевые слова:

Атлах. Борбордук Азия. Жоон-Дөбө айыл. Таш эстелик. Археологдор. Рун жазуусу. Манас району. Музей. Экспонат. Тарыхый орду

Аннотация

Илимий макалада Борбордук Азиянын тарыхы үчүн олуттуу из калтырган окуялардын бири – 751-жылдагы Талас суусунун боюндагы Атлах шаарынын жанында болуп өткөн салгылашуу жөнүндө жаңыча көз караштар, иликтөөлөрдү ачууга аракет жасалды. Орто кылымдардагы Улуу жибек жолунда орун алган ири шаарлардын бири болгон Атлах шаарынын чалдыбары учурда Кыргызстандын Талас облусуна караштуу Манас районунун алкагындагы Жоон-Төбө айылында жайгашкан. Демек, бул тарыхый окуя жалаң гана Кыргызстан үчүн эмес, жалпы Борбордук жана Ички Азия, Сибирь, Алтай үчүн да терең из калтыргандыгы маалым. Андыктан макалада тарыхый ордун дагы тактоо үчүн кээ бир булактардын негизинде анализдер жүргүзүлдү. Атлах салгылашуусу болуп өткөн аймактагы рун жазуусу менен жазылган таш эстеликтин тарыхын жана чечмеленишине дагы изилдөө жүргүзүлүп, макалага кошулду.

Библиографические ссылки

Волин С.Л. Сведения арабских источников IX-XIV вв. о долине реки Талас и смежных районов // Труды НИАЭ АН Казахской ССР.– Алма-Ата, 1960. – Т. 8.

Бернштам А.Н. Памятники старины Таласской долины //Избранные труды по археологии и истории Кыргызстана. – Бишкек, 1997. Т I,– 560 с.

Бернштам А.Н. Памятники старины Таласской долины //Избранные труды по археологии и истории Кыргызстана. – Бишкек, 1997. Т I,– 560 с.

Кляшторный С.Г. Рунические надписи Таласа: проблемы датировки и топографии //Известия МОН КР, НАН КР, 2001. – №1. С. 88-91.

Байпаков К.М. Древняя и средневековая урбанизация Казахстана (по материалам исследований Южно-Казахстанской комплексной археологической экспедиции). Книга I. Урбанизация Казахстана в эпоху бронзы – раннем средневековье. Алматы, 2012. – 390 с.Байпаков К.М. Древняя и средневековая урбанизация Казахстана, книга II. – Алматы, 2013. – 514 с.

Камышев, Александр. Последствия одной ошибки в локализации города Атлах //Qojalar.Kz – Тарих. Таным. Тағлым. – 24.11.2022. – [Макаланы окуган күн: 05.12.2022.] – URL: https: //kozhalar.kz/202210743-posledstviya-odnoj-oshibki-v-lokalizatsii-goroda-atlah (Дагы караңыз: Камышев А. Последствия одной ошибки в локализации города Атлах // T l s S v şı v T rihi Ö mi /Editörl r F hri Sol k, Mir m B igo sh v, Tyhtykb k Chorotegin, Moimol Cusupova. – İst b l, 2022. – С. 331

Надпись на каменном орудии, найденном на Жубан тобе //битиг.кз. – [Макаланы окуган күн: 06.12.2022.] – URL: https://bitig.kz/?lang=r&mod=1&tid=5&oid=166

Винник Д.Ф. Новые эпиграфические памятники Таласской долины // Археологические памятники Таласской долины. - Фрунзе, 1963. - С. 94-99; Кожемяко П.Н. Оседлые поселения Таласской долины //Археологические памятники Таласской долины. - Фрунзе, 1963. - С. 184-186.

Загрузки

Опубликован

2025-08-20