“Жаныш, байыш” эпосундагы салттуу мотивдер

Авторы

  • Мурат Мукасов Институт языка и литературы имени Ч. Айтматова НАН КР

Ключевые слова:

мотив, эпос, салт, эпикалык чыгарма, тотем, архаикалык сюжет, фантастика, миф

Аннотация

Макалада баатырдык эпостордо пайдаланылган көркөм каражаттардын бири болгон салттуу мотивдер жана алардын “Жаныш, Байыш” эпосунда аткарган көркөм функциясы жөнүндө илимий пикирлер айтылган. Баатырдык эпосторго мүнөздүү болгон башкы каармандардын төрөлүшү, алгачкы эрдиктери, үйлөнүшү сыяктуу мотивдер “Манас” баш болгон кыргыздын баатырдык эпосторунда кездешип, алар жалпы окшоштук мүнөздө болору ишенимдүү мисалдар менен бышыкталат. Салттуу мотивдердин башкы каармандарды идеализациялоодо пайдаланылган көркөм ыкма экендиги белгиленет.

Библиографические ссылки

Жирмунский В.М. Сравнительное литературоведении./ Ленинград. 1979. С.24.

Мусулманкулов М. “Жаныш, Байыш”, / Кол жазмалар фондусу. Инв. №73, 37-б.

Күйүков А. “Жаныш, Байыш”. / Кол жазмалар фондусу. Инв. №620, 2-б.

“Махабхарата”. / Книга первая, пер.с санскр и коммент. В.И. Кальянова, М.-Л.,1950. С. 80-83.

Сазанов Б. “Манас”. / Кол жазмалар фондусу, Инв. №1079, 67-б.

Жирмунский В.М. Сравнителное литературоведении / Ленинград. 1979, с. 24.

Акиев К. “Жаныш, Байыш” / Фрунзе, 1991, 24-б.

Дыйканбаев С. “Жаныш, Байыш” / Бишкек, 1998, 382-б.

Дыйканбаев С. “Жаныш, Байыш” / Бишкек, 1989, 385-б.

Фрезер Дж. Золотая ветвь. 4.ӀV. под ред. П.Ф. Перображенского.

Ошондо, 27-б.

Бернштам А. Социально-экономический строй Орхоно-Енисейских тюрок VӀ-VӀӀӀ веков. / М., – Л., 1946., с. 163.

Малов С.Е. Енисейская писменность тюрков. / М., – Л., 1952. с. 39.

Бернштам А. Социально-экономической строй., с. 163.

Күйүков А. “Жаныш, Байыш” /Кол жазмалар фондусу №620, 30-б.

Өмүр Мамбет. “Эл дастандары” сериясы – 1. / “Жаныш, Байыш”, Үрүмчү, 1988,-54-55-б.

Жанаев Ж. “Жаныш, Байыш”. / Бишкек. 1998, 133-б.

Лосев А.Ф. Античная мифология. / Москва. 1957, с. 43.

Мифологических словарь. “Советская Энциклопедия” / Москва, 1990, с. 33.

Дыйканбаев С. “Жаныш, Байыш” / Бишкек, 1998, 385-б.

Загрузки

Опубликован

2024-06-20