КЫРГЫЗСТАНДЫН ЖАЛАЛ-АБАД ЖАНА НАРЫН ОБЛУСТАРЫНДАГЫ БОЁЧУ ЭНДИКТИН - MACROTOMIA EUCHROMA (Royle) Pauls.ЖАНА САМАРКАНД ӨЧПӨС ГҮЛҮНҮН - HELICHRYSUM MARACANDICUM Popov ex Kirp. КОРЛОРУ

Авторы

  • Кайыркул Тункатарович Шалпыков Кыргыз Республикасынын УИАнын мүчө-корреспонденти, биология илимдеринин доктору, профессор, Кыргыз Республикасынын УИАнын Химия жана фитотехнология институтунун директору
  • Наталья Александровна Рогова медицина лабораториясынын илимий кызматкери жана эфирдик өсүмдүктөр
  • Айбек Канатбекович Долотбаков илимий-өндүрүштүк бөлүмүнүн илимий кызматкери
  • уулу Чынгыз Усон өсүмдүктөрдүн ресурстарын көзөмөлдөө лабораториясынын илимий кызматкери
  • Аида Кайыркуловна Кайыркулова илимдин кандидаты, лабораториянын старший илимий кызматкери Өсүмдүк ресурстарын көзөмөлдөө лабораториясынын

Ключевые слова:

дары ɵсүмдүктɵр, бойчу макротомия, самарканд ɵчпɵс гүлү, корлору, ареалдар, чектер, сырье.

Аннотация

Макалада биринчи жолу Жалал-Абад жана Нарын облустарынын табигый
популяцияларында ɵскɵн боёчу эндиктин - Macrotomia euchroma (Royle) Pauls. жана самарканд ɵчпɵс гүлүнүн - Helichrysum maracandicum Popov ex Kirp. корлору аныкталган.
Эки ɵсүмдүктүн биологиялык жана эксплуатациялык корлору боюнча изилдөө жүргүзүлүп,
таралуу ареалдары жана жылдык чектери белгиленди. Жалал-Абад облусундагы боёчу эндиктин аянты - 42,5 гектар кургак формада тамырлардын биологиялык корлору 33,39 тонна
болот. Эксплутациялык корлору- 16,7 тонна. Нарын облусунда 1585 гектар аянтчасында боёчу эндик таралып, биологиялык кору - 739,6 тонна, эксплуатациялык - 369,8 тонна болот.
Самарканд ɵчпɵс гүлүнүн Жалал-Абад облусунун Чаткал өрөөнүндө дарылыкка керектуу
кургак сырьелук гүлүнүн аянты 1000 гектардан ашып, кургак биологиялык кору - 150 тонна,
жана эксплуатациялык кору - 100 тонна болот

Библиографические ссылки

Флора Киргизской ССР. Том Х, Фрунзе: Изд. «Илим», 1962. – С. 34-37.

Лазьков Г.А., Султанова Б.А. Кадастр флоры Кыргызстана. Сосудистые растения.

Бишкек, 2014. - С. 78, 95.

Ганыбаева М.Р. Род Macrotomia DC. в Кыргызстане // Известия вузов Кыргызстана.

№11, 2017. – С. 67-70.

Навброхорова Р.Р., Наврузшоев Д. Использования некоторых видов лекарственных

растений ущелья Хуф Горного Бадахшана в народной медицине //Известия НАН Таджикистана. Отделение биологических наук. №4 (215), 2021. - С. 7-12.

Давляткадамов С.М., Мамедов Ф.Д., Насридиншоев С. Мазь «Орион» болеутоляющего и противовоспалительного действия// Патен Российской Ферерацими RU 2236860 C

, 2002. - 4 c.

Крылова М.К., Шретер А.И. Методические указания по изучению запасов дикорастущих лекарственных растений. М., ВИЛАР, 1986.

Лекарственные растения Средней Азии: Узбекистан и Кыргызстан. Под ред. С. Айзенмана, Д. Заурова, К. Шалпыкова, Л. Струве. Бишкек, 2014. С. 196-198.

. Флора Киргизской ССР. Том Х1, Фрунзе: Изд. «Илим», 1965. - С. 80-81.

Государственная фармакопея СССР, Х1 издание, вып.2, М. «.Медицина» 1990. - С.

-246.

Загрузки

Опубликован

2023-12-19

Выпуск

№ 7 (2023): ИЗВЕСТИЯ НАЦИОНАЛЬНОЙ АКАДЕМИИ НАУК КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКИ

Раздел

Фитотехнология

Категории