Кыскылган көмүрдөн гуматташтырылган органикалык-минералдык жер семирткичтердин таасирин изилдөө (Кыргызстан – 6 пахта сортунун маселесинде)
Ключевые слова:
көмүр, пахта, гуматташтырылган органикалык-минералдык жер семирткич, гумат, түшүм, өсүү, өнүгүү, пахта буласы, пахта кутучаларыАннотация
Бул илимий макалада Кыргызстандын көмүр байлыктары тууралуу адабий булактардан кыскача маалымат берилген. Пахта чийкисинин өсүүсүнө,өнүгүшүнө, түшүмдүүлүгүнүн жогорулашына жана сапаттык көрсөткүчтөрүнүн жакшырышына кычкылданган күрөң көмүрдү жууп салуу технологиясын колдонуу менен алынган гуматташтырылган минералдык органикалык жер семирткичтердин (ГОМФ) таасирин аныктоо боюнча авторлордун изилдөөлөрүнүн эксперименталдык жана практикалык маалыматтары берилген. Товардык айыл чарба өсүмдүктөрүн – пахтаны жалбырактан азыктандыруу менен ГХМУнун таасирин аныктоо үчүн жүргүзүлгөн изилдөөлөрдүн жүрүшү жөнүндө маалымат берилген. Фотосинтез процессинин жүрүшүнө жалбырактуу уруктандыруунун таасирине фенологиялык байкоолордун натыйжалары келтирилген; пахта өсүмдүктөрүн жалбырактан азыктандыруу; гуматизацияланган органикалык-минералдык жер семирткичтер менен жалбырактан азыктандырууга жараша була түшүмүнүн өзгөрүшү ж.б. Илимий макаланын авторлору авторлордун технологиясын колдонуу менен иштелип чыккан ГОМУнун экономикалык эффективдүүлүгүн эсептеп чыгып, талдап чыгышкан жана эксперименталдык талаа изилдөөлөрүнүн жыйынтыгы боюнча тыянак чыгарган.
Библиографические ссылки
Назарова, Н.И. Угли Киргизии и состав их гуминовых кислот [Текст] /Н.И.Назарова, Н.К.Алыбакова. – Фрунзе: Илим, 1976. – 105 с.
Таскаев, Н.Д. Получение гуминовых удобрений из окисленных углей Кызыл-Кия методом жидкофазной аммонизации [Текст] / Н.Д.Таскаев // Материалы I
науч.-техн. конф. по использованию углей Киргизии: тр. Фрунз. политехн. ин-та. – Фрунзе, 1971. – С. 288–293.
Орлов, Д.С. Химия почв [Текст] / Д.С.Орлов.– М.: Изд-во МГУ, 1985. – 376 с.
Назарова, Н.И. Качественная характеристика углей Киргизии [Текст] / Н.И.Назарова.- Фрунзе: Илим, 1970.- 135 с.
Отчеты НИР Института Природных ресурсов за 2020-2022гг.[336-340с.
Уланов, Н.Н. Возможности использования окисленных углей и гуминовых веществ в сельском хозяйстве [Текст] / Н.Н.Уланов // Гуминовые вещества в биосфере.- М., 1993.- С. 157-161.
Использование гуминовых препаратов в получении минеральных удобрений [Текст] / Г.В.Пироговская, И.А.Богомаз, Е.И.Шагиева и др. // Гуминовые вещества в биосфере.- М., 1993.- С. 166-173.
Piccolo, A. Effects of fractions of coal – derived hymic substances on seed germination and growth of seedligs [Text] / A.Piccolo, G.Celano, G.Pietrdmellard // Biol. Fertil. Soils.- 1993.- Vol. 16, №1. - P. 11-15.
Uher, A. Pouzitic regulatorov podnej Vyzivy pri pestovani zelening [Text] / A.Uher //Zahradnictvo.- 1993.- R. 18.- P. 188-189.
Текаев, А. Влияние углегуминовых удобрений на продуктивность хлопчатника в полевых условиях [Текст] / А.Текаев, К.Тайлаков // Пути рационального освоения и использования почвенного покрова Туркменистана.- Ашхабад, 1981.- С. 127-129.
Кононова, М.М. Важнейшие итоги исследования почвенного гумуса [Текст] / М.М.Кононова // Почвоведение. – 1957. – №11. – С. 43–61.
