КЫРГЫЗСТАНДЫН АЙМАКТАРЫНДАГЫ ЖАШООНУН УЗАКТЫГЫ МЕНЕН СОЦИАЛДЫК-ЭКОНОМИКАЛЫК ФАКТОРЛОРДУН ӨЗ АРА БАЙЛАНЫШЫ
Ключевые слова:
жашоонун узактыгы, социалдык-экономикалык көрсөткүчтөр, Кыргызстандын аймактарыАннотация
Кыргызстандын региондорунун контекстинде социалдык-экономикалык көрсөткүчтөр менен калктын жашоо узактыгынын (ӨМ) ортосундагы байланыш изилденген. Корреляциялык талдоо Кыргызстандын 5 субъектисинде – Баткен, Жалал-Абад, Ысык-Көл, Нарын жана Чүй облустарында күтүлгөн өмүрдүн узактыгы менен жумушчу күчүнүн жана иш менен камсыз болгон калктын санынын ортосундагы терс байланышты аныктады, ал эми Ош облусун кошпогондо мамиле түзүлдү. Өмүрдүн күтүлгөн узактыгы менен калк- тын акчалай кирешелеринин жана чыгашаларынын көрсөткүчтөрүнүн, ошондой эле бардык региондор боюнча орточо айлык эмгек акынын ортосунда оң байланыш түзүлдү. Жашоонун узактыгы менен жалпы жумушсуздуктун деңгээлинин ортосунда терс байланыш Жалал-Абад жана Ысык-Көл облустарын кошпогондо, бардык региондордо көрсөтүлгөн. Өмүрдүн күтүлгөн узактыгы менен жакырчылыктын деңгээлинин ортосундагы өз ара байланышты изилдөө Чүй облусун кошпогондо, бардык региондордо терс мамилени көрсөттү, бул жерде оң байланыш байкалган. 2005-жылдан 2020-жылга чейинки мезгилде Кыргызстандын аймактарынын жашоо узактыгынын маанилүү аныктоочу фактору социалдык-экономикалык абал экендиги аныкталган.
Библиографические ссылки
Андреев Е., Школьников В. Связь между уровнями смертности и экономического развития в России и ее регионах // Демографическое обозрение. –2018. № 1. – С 6-24.
Буркин М.М., Молчанова Е.В., Кручек М.М. Интегральная оценка влияния социально-экономических и экологических факторов на региональные демографические процессы // Экология человека. № 6. – 2016. – С 39-46.
Доклад о человеческом развитии 2019. За рамками уровня доходов и средних показателей сегодняшнего дня: неравенство в человеческом развитии в XXI веке. URL: http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr–2019ru.pdf.
Ибраимова Г.И., Айсаева Ш.Ю. Демографические аспекты социальной безопасности пожилого населения в регионах Кыргызстана и других горных странах. //Известия НАН КР, №4 –2013., – С 123-131.
Ибраимова Г.И., Айсаева Ш.Ю. Комплексная оценка устойчивого развития Кыргызстана. // Известия НАН КР № 6. –2022, – С 178-185.
Ибраимова Г. И., Джунусова Г.С. Интегральная оценка здоровья населения регионов Кыргызской Республики: медико-демографический аспект. //Известия НАН КР, №1. –2021, – С 64-71.
Занятость и безработица. Итоги интегрированного выборочного обследования бюджетов домашних хозяйств и рабочей силы в 2014г.» – Б.: Нацстатком Кырг. Респ., – 2015: – 198 c.
Занятость и безработица. Итоги интегрированного выборочного обследования бюджетов домашних хозяйств и рабочей силы в 2020 году. Нацстатком КР. Бишкек. – 2021.
Общественное здоровье и экономика. // (Отв. ред. Б.Б.Прохоров), М.: МАКС Пресс, – 2007, – 292 с.
Прохоров Б.Б. Социальная стратификация общества и здоровье населения // Проблемы прогнозирования. № 3. – 2009. – С112-133.
Прохоров Б.Б., Горшкова И.В., Тарасова Е.В. Условия жизни населения и общественное здоровье // Проблемы прогнозирования. № 5. – 2003. – С 127-140.
Прохоров Б.Б., Тикунов В.С. Общественное здоровье в регионах России // География и природные ресурсы. № 2. – 2005. – С 26-33.
Шкиперова Г.Т., Молчанова Е.В. Оценка медико-демографических тенденций в контексте стратегических приоритетов социально-экономического развития России и Западной Европы // Вестник Алтайской академии экономики и права. №10 (2). – 2019. – С 145-153.
Romaniuk P., Szromek A. The evolution of the health system outcomes in Central and Eastern Europe and their association with social, economic and political factors: an analysis of 25 years of transition. BMC Health Services Research. – 2016. Vol. 16 (95). P 1-12.
Mackenbach J.P., Looman C.W.N. Life expectancy and national income in Europe, 1900-2008: an update of Preston’s analysis. International Journal of Epidemiology. – 2013. Vol. 42. № 4. P. 1100-1110.
OECD, Health at a Glance //OECD Indicators, 2017: OECD Publishing, Paris. URL: http://dx.doi.org/10.1787/health-glance–2017en.
Preston S.H. The Changing Relation between Mortality and Level of Economic Development. Popul. Stud, –1975, vol. 29, № 2, P 231-248.
Preston S.H. The changing relation between mortality and level of economic development. International Journal of Epidemiology. – 2007. Vol. 36. P 484-490.
