Адамдын функционалдык абалын оптималдаштыруу үчүн адаптивдүү ЭЭГ био-башкаруу ыкмаларын жана гипокситерапияны айкалыштырып колдонуу
Аннотация
Макалада гипоксия жана реоксигенация учурунда адаптациялоочу механизмдерди ишке киргизүү аркылуу адамдын функционалдык абалын тез оптималдаштырууга мүмкүндүк берген ЭЭГ боюнча биобашкаруу жана гипоксиялык терапия ыкмаларын колдонуу менен адамдын организмине биргелешкен таасири боюнча изилдөөлөрдүн натыйжалары берилген. Бул ыкмаларды биргелешип колдонуу борбордук нерв системасынын спецификалык эмес активдешүүсү аркылуу адамдын функционалдык абалын оптималдаштыруу үчүн сунушталат. Изилдөөнүн максаты адамдын функционалдык абалын оптималдаштыруу үчүн ЭЭГ боюнча биобашкаруу жана гипоксиялык (кычкылтектин жетишсиздиги) терапия ыкмаларын колдонуу менен биргелешип колдонууну баалоо болгон. ЭЭГ параметрлерин талдоо үчүн Medicom MTD (Россия) фирмасынын EEGA-21/26 “Encephalan-131-03” компьютердик электроэнцефалограф-анализатору колдонулган. Бардык субъекттер үчүн ЭЭГ бир эле учурда эл аралык 10-20 системасына ылайык 21 электроддон жазылды. Негизги мээ ритмдеринин кеңири спектралдык кубаттуулугунун жана мээнин функционалдык асимметриясынын анализдери колдонулган. Изилдөөнүн натыйжалары 90% изилденген адамдарда борбордук нерв системасынын функционалдык абалы ЭЭГ боюнча биобашкаруу кѳнүгүүдѳ мээ ритмдеринин жогорку жыштыктарга (альфа активдүүлүгүнө) карай жылышынын бар экендигин көрсөттү, бул тета активдүүлүгүнүн деңгээлинин тийиштүү түрдө төмөндөшү менен билдирет жана бул процесс эффективдүү коррекциялоо жана оптималдаштыруу мүмкүнчүлүгүн көрсөтөт.
Библиографические ссылки
Балыкин М.В., Каркобатов Х.Дж. Системные и органные механизмы кислородного обеспечения организма в условиях высокогорья. Российский физиологический журнал. 2012; 1:127-136.
Zubek J.P., G. Welch Electroencephalographic changes after prolonged senses and perceptual deprivation. Science.1963; 4:1209-1250.
Бундзен П.В., Каплуновский А.С. Принципы самоорганизации структурно-функциональных систем мозга и механизмы памяти. Проблемы физиологии и патологии ВНД. Медицина. 1974; 80-108.
Стеклова Р.П., Рузиахунова М.М. Соотношение электроэнцефалограммы и условно-двигательных реакций при утомительных физических нагрузках. Функциональное состояние мозга. 1975; 33-39.
Соколов Е.Н., Стеклова Р.П. Динамика импульсной активности нейронов мозга кролика в условиях гипоксии. Функциональные состояния мозга. 1975; 204-221.
Данилова Н.Н., Крылова А.А. Физиология ВНД. Ростов-на-Дону: 2001;274 с.
Мэгун Г. Бодрствующий мозг. 1965; 201-214.
Бехтерева Н.П. Нейрофизиологические аспекты психической деятельности человека.1974;160 с.
Святогор И.А., Моховикова И.А., Бекшаев С.С. Оценка нейрофизиологических механизмов дезадаптационных расстройств по паттернам ЭЭГ. Журнал ВНД;2005;178-188.
Сороко С.И., Трубачев В.В. Нейрофизиологические и психофизиологические основы адаптивного. 2010;607 с.
Джунусова Г.С., Курмашев Р.А. Функциональное состояние мозга при адаптивном биоуправлении у неврологических больных. Физиология человека. 2001; 70-74.
Джунусова Г.С., Курмашев Р.А. Использование адаптивного биоуправление по ЭЭГ для коррекции функционального состояния неврологических больных. Физиология человека. 2002; 28.
Джунусова Г.С., Курмашев Р.А. Характер изменений биоэлектрической активности головного мозга у лиц, занимающихся операторским трудом в условиях высокогорной гипоксии. Физиология человека.1997. 52-57.
Сороко С.И., Курмашев Р.А., Джунусова Г.С., Перестройки алгоритмов взаимодействия волновых компонентов ЭЭГ у лиц с разными типами механизмов саморегуляции мозга при адаптации к высокогорью. Физиология человека. 2002; 13-23.
Сороко С.И., Джунусова Г.С. Перестройки суммарной электрической активности коры и подкорковых структур мозга кролика при экспериментальной гипоксии. Физиология человека. 2003;5-12.
Джунусова Г.С., Сатаева Н.У., Ибраимов С.Б., Карыпова Б.К. Адаптация центральной нервной системы человека в условиях высокогорья. Известия НАН КР. 2022;116-120.
Сороко С.И., Трубачев В.В. Нейрофизиологические и психофизиологические основы адаптивного. 2010; 607.