ОРТО ТООЛОРДО КӨНҮГҮҮНҮН БИРИНЧИ КҮНДӨРҮНДӨ ЖОГОРКУ КФАЛИФИКАЦИЯДАГЫ СПОРТЧУЛАРДА – ЛЫЖАЧЫЛАРДА ГАЗ АЛМАШУУ КӨРСӨТКҮЧТӨРҮНҮН ӨЗГӨЧӨЛҮКТӨРҮ
Ключевые слова:
спортчулар, функционалдык көрсөткүчтөр, гипоксиялык каршылык, тип- тештирүү, орто тоо.Аннотация
Лыжа циклинин түрлөрүндөгү жогорку спорттук разряддарга ээ болгон 36 спортчуларга изилдөө жүргүзүлдү. 18,6±0,5 жаш курактагы; салмагы 70±1,2 кг., ДСИ 22,4±0,7 бирдик. Түздүк шартта дем алуу тестинин негизинде гипоксияга жогорку жана аз чыдамдуу топтор аныкталган. Типтештирилген топтордо тынч абалда жана велосипеддин эргометриялык жүктөмүнүн фонунда субмаксималдуу кубаттуулукта, түздүктө жана ортоңку тоолордо дем алуудагы зат алмашуунун көрсөткүчтөрү изилденген. Ал тургай, жогорку даярдыктан өткөн чыдамкай спортчулардын арасында гипоксиялык туруктуулугу төмөн адамдар бар экендиги аныкталган, бул алардын тоого чыккандан кийинки алгачкы күндөрү физикалык иш-аракетти аткаруусуна таасирин тийгизет. Ошол эле учурда, дененин функционалдык резервин баалоо үчүн жүрөктүн кагышын көрсөт-
күчтөрү , дем алуунун мүнөттүк көлөмү, кычкылтек керектөө, кычкылтектин пульсу жана кандын кычкылтектешүүсүнүн көрсөткүчтөрү эң чоң маалыматтык мазмунга ээ. Бул көрсөткүчтөрдүн корреляциясынын негизинде тоодогу спортчулардын адаптация процессинин натыйжалуулугун жана анын атаандаштык жүктөргө даярдыгын баалоого болот.
Библиографические ссылки
Максимов А.Л., Аверьянова И.В. Информативность пробы с ререспирацией для оценки устойчивости организма юношей к сочетанному действию гипоксии и гиперкапнии // Российский физиологический журнал им. И.М. Сеченова. – 2017.Т.103. No 9. – С. 1057–1069
Суслов Ф.П., Гиппенрейтер Е.Б., Хохлов Ж.К. – Спортивная тренировка в условиях среднегорья М.: 1999. – 202 с.
Щербакова Е..А., Аксенова Н.В. Тренировки в среднегорье, как средство повышения спортивного мастерства. – Саратов: СГУ им. Н.Г. Чернышевского. 2014. – 38 с.
Rome L. M., McConnell A. K., Jones D. A. Effects of inspiratory muscle training on time-trial performance in
trained cyclists // Journal of Sports Sciences. – 2002. V. 20 (7) – P. 547–562.
