КЫРГЫЗСТАНДЫН АР КАЙСЫ АЙМАГЫНДАГЫ ЖОГОРКУ ОКУУ ЖАЙЫНДАГЫ БИРИНЧИ КУРСТАГЫ СТУДЕНТЕРИНИН КЛЕТКАЛЫК ИММУНИТЕТИ ЖАНА ЛЕЙКОГРАММАНЫН АБАЛЫ
Ключевые слова:
студенттер, клеткалык иммунитет, лейкоциттер, лейкоциттердин формуласы, CD-кластерлердин дифференцировкасы, жапыз тоолор, бийик тоолор.Аннотация
135 студенттин иммундук системасынын физиологиялык абалы окуу менен байланыштуу көчүп келгенге чейин, жашаган жерине жараша жана окууга тапшыргандан бир жыл өткөндөн кийин изилденген. Перифериялык кандагы лейкоциттердин, CD4+, CD3+, CD56+, CD16+, CD19+ рецепторлору бар лимфоциттердин курамы Бекман Култер агымынын цитометринде (АКШ) аныкталып, лейкограмма (лейкоцит формуласы) изилденген.Эки топтун студент- теринин перифериялык кандагы лейкоциттердин жана лимфоциттердин саны референс көрсөт- күчтөрдүн чегинде аныкталган, бирок бийик тоолуу жерде жашагандарда бул көрсөткүчтөр физиологиялык норманын жогорку чегинде көрсөтүлгөн, ал эми жапыз тоолуу жерде жашагандарда болсо төмөнкү чегинде аныкталган. Ошол эле учурда ойдуң жерде жашагандарда Т- жана В-лимфоциттердин жетишсиздиги байкалса, бийик тоолуу жерлерде жашагандарда ЕК жана жардамчылардын популяциясынын өзгөрүшү байкалат, алар окуунун биринчи жылынын аягында компенсацияланат.Лейкоциттик формулада тоолуктардын 18%ында азыноолак моноцитоз, Известия НАН КР, 2022, No6 53 ал эми ойдуң жерде жашагандарда 25% эозинофилия бар, бул биринчи курстун аягында азаят. Көрсөткүчтөрдүн өзгөрүшүнө ылайык, иммунологиялык көрсөткүчтөрдүн олку-солкулуктарынын
жалпы кабыл алынган чегинен четтөө окуучулардын иммундук коргонуусунун эффективдүүлүгүнө таасирин тийгизет, ал эми төрөлгөндөн баштап бийик тоолуу шарттарда жашоо ден соолуктун жогорку иммундук деңгээлинин калыптанышына өбөлгө түзөт. Негизги сөздөр: студенттер, клеткалык иммунитет, лейкоциттер, лейкоциттердин формуласы,
CD-кластерлердин дифференцировкасы, жапыз тоолор, бийик тоолор.
Библиографические ссылки
Агаджанян Н.А., Двоеносов В.Г., Ермакова Н.В., Морозова Г.В., Юсупов Р.А. Двигательная активность и здоровье // Казань: КГУ. – 2005. – 216 с.
Галочкина, Д. А. Исследование взаимосвязи здорового образа жизни и жизнестойкости современных студентов (на примере студентов департамента психологии): магистерская диссертация//УРФУ. – Екатеринбург. – 2020. – 98 с.
Кеберле С.П. Оценка состояния здоровья студентов в современных условиях обучения//Международный студенческий научный вестник. – 2019. – No1.URL:https://eduherald.ru/ru/article/view?id=19531
Кононец И.Е., Цопова И.А. Параметры гипофизарно-тиреоидных гормонов и обмена железа у студентов первых курсов вузов различных регионов Кыргызстана//Universum:Медицина и фармакология.-2016.-No5(27).URL: http://7universum.com/ru/med/archive/item/3197
Кононец И.Е., Цопова И.А. Показатели красной крови у студентов-первокурсников различных регионов Кыргызстана //Вестник КРСУ. 2021. – No5. – С. 131–136.https://www.elibrary.ru/item.asp?id=46182274
Плитман Н.В. Иммунологическая резистентность студентов в условиях привычной и повышенной двигательной активности // Вестник ЮУрГУ. – 2011. – No 7. – С. 118–122.
Татьяненко А.А., Татьяненко С.А. Здоровье студентов в период дистанционного обучения// Международный журнал экспериментального образования. – 2021. – No2. – С.26–30.URL: https://expeducation.ru/ru/article/view?id=12021
Шашкова Е.Ю., Щёголева О.Е., Айвазова М.С. и др. Иммунологическая реактивность у студентов Поморского государственного университета имени М.В. Ломоносова города Архангельска//Материалы XII
Всероссийской медико-биологической науч. конф. молодых исследователей «Фундаментальная наука и кли-
ническая медицина». СПб. – 2009. – С. 428.
Щёголева Л. С., Сергеева Т. Б., Шашкова Е. Ю. Особенность иммунологической активности периферической крови у лиц разных возрастных групп приполярного региона // Экология человека. -2016.-С.15-20.
IrwinM. R. ColeS. W., Reciprocal regulation of the neural andinnate immune systems // Nat. Rev. Immunol. – 2011. – Vol. 1(9). – P. 625–632.
