ТЫНЧ АБАЛДА АДАМДЫН КЫСКА МӨНӨТТӨГҮ КУРЧ ЭКСПЕРИМЕНТТИК НОРМОБАРДЫК ГИПОКСИЯДА ЭНДОТЕЛИАЛДЫК ЖООП
Ключевые слова:
нормобариялык гипоксия, азот оксиди, лактат, адамАннотация
Тынч абалда 14 дени сак эркек кыска мөөнөттүү оор нормобаралык гипоксия (25 мүнөткө маска аркылуу 9% O2 азоту менен дем алуу) жана 15 мүнөттүк эрте калыбына келтирүү мезгилинде изилденди. Изилденүүчүлөрдүн арасынан статистикалык талдоо методу менен плаз мадагы азот кычкылынын (NOx) көрсөткүчтөрүндө айырмачылыктары бар 2 топ бөлүнгөн. Базалдык азот кычкылынын деңгээли олуттуу жогору болгон дени сак эркектерде: гипоксиянын таасири учурунда жана калыбына келтирүү мезгилинде плазмада NOx концентрациясы кыйла жогору
экени аныкталган. Ошондой эле бул топтун катышуучуларында , экспериментке чейин жана анын жүрүшүндө плазмадагы лактаттын деңгээли бир кыйла төмөн болгон. Кыска мөөнөттүү курч нормобаралык гипоксиянын шарттарында адамдарда лактаттын индекстерин баалоодо плазмадагы азот кычкылынын NOx жекече деңгээлин эске алуу зарыл деген тыянак чыгарылган.
Библиографические ссылки
Carpenter K.L., Timofeev I. et al. Nitric oxide in acute brain injury: a pilot study of NO(x) concentrations in human brain microdialysates and their relationship with energy metabolism // Acta Neurochir. – 2008. – V. 102. – P.207–213.
Grocott M.P., Martin D.S., et al. Arterial blood gases and oxygen content in climbers on Mount Everest // NEngl J Med. – 2009. – V. 360. – P. 140-149.
Heinonen I., Saltin B. et al. Skeletal muscle blood flow and oxygen uptakeat rest and during exercise in humans: a pet study with nitric oxide and cyclooxygenase inhibition // Am J Physiol Heart Circ Physiol. – 2011. – V. 300. – P. H1510-H1517.
Kato G.J., Mcgowan V. et al. Lactate dehydrogenase as a biomarker of hemolysis-associated nitric oxide resistance, priapism, leg ulceration, pulmonary hypertension, and death in patients with sickle cell disease // Blood.– 2006. – V. 107. – P. 2279-2285.
Lewis N.C.S., Bain A.R., Wildfong K.W., Green D.J., Ainslie P.N. Acute hypoxaemia and vascular function in healthy humans // Exp Physiol. – 2017. – V.102. – P. 1635-1646.
Montoya J.J., Fernandez N. et al. Nitric oxide-mediated relaxation to lactate of coronary circulation in the isolated perfused rat heart // J Cardiovasc Pharmacol. – 2011. – V.58. – P. 392-398.
Murray A.J. Metabolic adaptation of skeletal muscle to high altitude hypoxia: how new technologies could resolve the controversies //Genome Med. – 2009. – V. 1. – P. 117.
Parshukova O.I., Varlamova N.G., Bojko E.R. Nitric oxide production in professional skiers during physical activity at maximum load // Front. Cardiovasc. Med. Hypertens. – 2020.- V. 7. –P. 1–8.
Pichon A., Zhenzhong B. et al. Long-term ventilatory adaptation and ventilatory response to hypoxia in plateau pika (Ochotona curzoniae): role of nNOS and dopamine // Am J Physiol Regul Integr Comp Physiol. – 2009. –V. 297. – P. R978-R987.
Sutton J.R., Reeves J.T. et al. Operation Everest II: oxygen transport during exercise at extreme simulated altitude // J. Appl. Physiol. – 1988. – V. 64.- P. 1309-1321.
West J.B. Point: the lactate paradox does/does not occur during exercise at high altitude // J Appl Physiol. –2007. – V. 102. – P. 2398–2399
