ЫСЫК-КӨЛ ОБЛАСТЫНДАГЫ ЖЕР РЕСУРСТАРЫНЫН АСЫЛДУУЛУГУНУН АБАЛЫ
Ключевые слова:
топурак, климат, ландшафт, орография, өсүмдүктөр, террассалар, аллювий, пролювий, бадалдар.Аннотация
Бул макалада Ысык-Көл топурак климаттык зоналарынын маселелери талкууланат. Алардын белгилуу бир аймактын бетиндеги географиялык абалынын өзгөчөлүктөрү. Кыртыш-климаттык зоналардын пайда болушуна табигый факторлордун ар кандай таасири. Акыркы он жылдыктарда ландшафттардын абалына антропогендик таасир жылдан жылга көбөйүүдө. Бул көптөгөн себептерге байланыштуу. Кыртыш-климаттык зоналардын экологиясы жана жерди сарамжалдуу пайдалануудагы маанилүү багыт эл чарбасы үчүн чон мааниге ээ, жаратылышты урматтоо ар бир адамдын башкы милдети. Макалата Ысык-Көлдүн биосферасынын топурак-климаттык зоналары өтө ар түрдүү жана оригиналдуу экени белгиленген. Бирок топурак-климаттык зоналардын арасында антропогендик факторолдон жапа чеккен кыйла олуттуу аймактар бар.
Библиографические ссылки
Абдыкадыров Т.Р. Вопросы рекреационного - природопользования в Киргизии. Географические исследования и рациональное природопользование. Тез. докл. - Фрунзе, 1990. С. 56-57.
Абдулкасимов А. Проблемы изучения межгорно-котловинных ландшафтов Средней Азии. -Ташкент,1983. 1. Абитов Т., Итибаев К.К. Ирригационная эрозия на каштановых каменистых почвах Иссык-Кульской котловины. // Состояние и перспективы почвен-
ных исследований в Киргизии. - Фрунзе,1985. С. 45-49.
Аблешов. Т.А. Ички Тянь - Шандын орточо жана жогорку бийиктиктердеги өрөөндөрүнүн жер-суу ресурстары: геогр. ил. канд. дисс.автореф: 25.00.36 / Аблешов. Т.А. - Бишкек, 2009. С. 23.120 Известия НАН КР, 2022, № 5
Аблешов Т. А. Ички Тянь-Шандагы табигый жайыттардын абалы, аларды жакшыртуу иш-чараларын жүргүзүү менен үнөмдүү пайдалануу. Вестник ИГУ им. К. Тыныстанова. - Каракол, 2008. С. 45-49.
Аболин Р.И., Коровин Е.П., Советкина М.М. Горные пастбища Киргизии и их реконструкция /Труды Киргизской компл.эксп. 1932-1933 гг. Т.1У. -Ленинград: Изд-во АН СССР, 1934. С. 148 с.
Агроклиматические ресурсы районов республиканского подчинения, Иссык-Кульской и Нарынской областей Киргизской ССР. -Ленинград: Гидрометеоиздат, 1973. С. 240.
Алымкулов Д.А. Современное состояние природных ресурсов Иссык-Кульского курортного района // Проблемы формирования. -Фрунзе, 1984. С.67-71.
Атлас Киргизской ССР. Том I. -Фрунзе: ГУГК, 1987. С. 157.
Маматканов Д.М., Сысенко В.И. ,Кулжабаев Ж. Проблемы водно-экологического благоустройства бассейна озера Иссык-Куль и его технико-экономическое обоснование // Проблема оз. Иссык-Куль и его горного обрамления. Тез. докл. -Фрунзе,1990.С.45-48.
Мамытов А.М. Почвы Центрального Тянь-Шаня. -Фрунзе: Илим, 1963.
Мамытов А.М. Классификация, вертикальная поясность и провинциальность почв Киргизской ССР. –М.: Наука, 1965.
Мамытов А.М., Асанбеков И.А. и др. Почвы Иссык-Кульской области и пути их рационального использования. -Фрунзе: Илим, 1977.
Мамытов А.М. Почвенные ресурсы и вопросы земельного кадастра Кыргызской Республики. -Бишкек: Кыргызстан, 1996.
Мамытов А.М. Рациональное использование земель Киргизии. -Фрунзе, 1970.
Мамытов A.M. Проблемы охраны природы озеро Иссык-Куль и его горного обрамления. Проблемы геоэкологии и природопользования горных территорий. Тез . докл. -Фрунзе,1990. С. 13-22.
Национальный доклад о состоянии окружающей среды 1998-1999 гг. Отв. ред. Ы.А. Даиров. -Бишкек, 2000.
Озеро Иссык-Куль (очерки по физической географии). -Фрунзе: Илим, 1978. С. 210. Окружающая среда в Кыргызской Республике. Нацстатком Кыргызской Республики . –Бишкек, 2018. С. 87.
Оторбаев К.0.,Тимонин Е.И. ,Тимохина Г.А., Попова З.Б. Экономика и охрана окружающей среды. -Бишкек, 1992. С. 18.
